Dersle Alakasız Öğrenciler: Eğitim Sistemimizin Gizli Yarası ve Çözüm Yolları

Sevgili eğitim gönüllüleri ve değerli veliler,

Eğitim camiasında sıkça karşılaştığımız, ancak üzerinde yeterince durulmayan önemli bir sorun var: dersle alakasız öğrenciler. Sınıflarımızda fiziksel olarak bulunsa da zihinsel olarak derslerden kopuk, motivasyonu düşük bu gençler, hem kendi potansiyellerini gerçekleştiremiyor hem de eğitim sistemimizin genel başarısını olumsuz etkiliyor. Peki, bu durumun ardında yatan nedenler neler ve bizler bu tabloyu nasıl değiştirebiliriz?

Neden Bazı Öğrenciler Derslerden Kopuyor?

Öğrencilerin derslere karşı ilgisizliğinin tek bir nedeni yok; aksine, bu durum karmaşık bir sorunlar yumağının sonucu. Yapılan araştırmalar ve sahadaki gözlemler, birkaç temel faktöre işaret ediyor:

• Motivasyon Eksikliği ve Hedef Belirsizliği: Öğrencilerin neyi neden öğrendiklerini anlamamaları, geleceğe dair net hedeflerinin olmaması veya belirlenen hedeflerin onlara ait hissettirmemesi, motivasyonlarını derinden etkiliyor.
• Öğrenme Güçlükleri ve Bireysel Farklılıklar: Bazı öğrenciler özel öğrenme güçlükleri, dikkat eksikliği veya hiperaktivite bozukluğu gibi durumlar nedeniyle dersleri takip etmekte zorlanabilir. Bu durum, zamanla derslerden soğumalarına yol açar.
• Ders İçeriklerinin İlgisizliği: Müfredatın öğrencilerin ilgi alanlarına, günlük yaşamlarına veya gelecekteki ihtiyaçlarına yeterince hitap etmemesi, dersleri sıkıcı ve anlamsız hale getirebilir.
• Sosyal ve Çevresel Faktörler: Arkadaş çevresinin etkisi, aile içi sorunlar, sosyoekonomik koşullar veya olumsuz çevresel faktörler de öğrencilerin okula ve derslere olan ilgisini azaltabilir.
• Öğretmen Yaklaşımı ve Sınıf Ortamı: Öğretmenlerin öğrenci merkezli yaklaşımlardan uzak durması, sınıf ortamının destekleyici olmaması veya öğrencilerin geri bildirimlerinin yeterince değerlendirilmemesi de motivasyon kaybına neden olabilir.

Öğretmen İhtiyacı ve Ücretli Öğretmenlerin Rolü

Bu noktada, eğitim sistemimizin temel direği olan öğretmenlerimizin durumu da göz ardı edilemez. Ülkemizde öğretmen ihtiyacı önemli bir gündem maddesi olmaya devam ediyor. Özellikle 2024-2025 eğitim-öğretim yılında 78 ilde ücretli öğretmen sayısı 86 bin 136’ya ulaşmış durumda. Bu sayı, bir önceki yıla göre 13 binden fazla bir artışı temsil ediyor. 2025-2026 eğitim yılı için de benzer bir tablonun devam etmesi bekleniyor; örneğin, ülke genelinde 60 bin ücretli öğretmenin görevlendirilmesi planlanıyor.

Ücretli öğretmenlerin özverili çalışmaları takdire şayan olsa da, bu durumun bazı zorlukları da beraberinde getirdiği aşikar. Sürekli değişen öğretmen kadroları, öğretmenlerin mesleki gelişimlerine yeterince yatırım yapılamaması veya bazı bölgelerdeki yoğun öğretmen açığı, öğrencilerin derslere adaptasyonunu ve motivasyonunu olumsuz etkileyebilir. Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki iller başta olmak üzere, İstanbul gibi büyük şehirlerde de ciddi öğretmen açıkları bulunuyor.

Çözüm Yolları: Birlikte Neler Yapabiliriz?

Dersle alakasız öğrencileri tekrar kazanmak, çok yönlü ve iş birliğine dayalı bir yaklaşım gerektiriyor. İşte bazı çözüm önerileri:

1. Öğrenci Merkezli Eğitim: Müfredatın öğrencilerin ilgi ve ihtiyaçlarına göre şekillendirilmesi, derslerin daha etkileşimli ve anlamlı hale getirilmesi büyük önem taşıyor. Öğrencilerin kendi öğrenme süreçlerine dahil edilmesi, motivasyonlarını artıracaktır.
2. Bireysel Destek ve Rehberlik: Öğrenme güçlüğü yaşayan veya motivasyon eksikliği çeken öğrencilere yönelik bireysel rehberlik ve destek programları sunulmalı. Psikolojik danışmanlık hizmetleri bu noktada kilit rol oynayabilir.
3. Öğretmenlerin Desteklenmesi: Öğretmenlerin mesleki gelişimlerine yatırım yapılması, öğrenci motivasyonunu artırıcı yeni pedagojik yaklaşımlar konusunda eğitimler verilmesi ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi, eğitim kalitesini doğrudan etkileyecektir. Özellikle ücretli öğretmenlerin durumu gözden geçirilmeli ve kadrolu öğretmenlerle aralarındaki farklar azaltılmalıdır.
4. Aile Katılımı: Ailelerin eğitim sürecine aktif katılımı, çocuklarının derslere olan ilgisini artırmada kritik bir faktördür. Okul-aile iş birliği güçlendirilmeli, ailelere çocuklarının motivasyonunu destekleme konusunda rehberlik edilmelidir.
5. Teknolojinin Etkin Kullanımı: Dijital araçlar ve kaynaklar, dersleri daha çekici hale getirebilir ve öğrencilerin farklı öğrenme stillerine hitap edebilir. Ancak bu araçların bilinçli ve pedagojik hedefler doğrultusunda kullanılması esastır.

Sonuç olarak, dersle alakasız öğrenciler sorununu çözmek, sadece eğitimcilerin değil, tüm toplumun ortak sorumluluğudur. Bu konuda atılacak her adım, geleceğimizin teminatı olan gençlerimizin potansiyelini ortaya çıkarmak adına büyük önem taşımaktadır.

💬 Sizler bu konuda ne düşünüyorsunuz? Kendi deneyimlerinizi ve çözüm önerilerinizi yorumlarda paylaşmaktan çekinmeyin!